Cardioloog Janneke Wittekoek wijst al jaren op een groot probleem in de zorg: de kennis over het vrouwenhart en vrouwengezondheid in het algemeen blijft structureel achter. Hoewel de helft van de patiënten met hart- en vaatziekten vrouw is, zijn medische opleidingen en protocollen grotendeels gebaseerd op het mannenlichaam. Dit leidt regelmatig tot gemiste diagnoses en onnodig leed.
De blinde vlek rond vrouwengezondheid
Het gevolg is een vicieuze cirkel: te weinig kennis, gemiste diagnoses en een gebrek aan vrouwelijke leiders die verandering kunnen stimuleren. Deze blinde vlek beperkt zich niet tot de zorg. Ook op de werkvloer wordt genderspecifieke gezondheid vaak genegeerd, terwijl hormonale en fysieke verschillen grote invloed hebben op werkprestaties, welzijn en duurzame inzetbaarheid. Bewustwording en een gerichte aanpak zijn essentieel om vrouwen te ondersteunen in elke levensfase – zowel in de zorg als binnen organisaties.
Vrouwengezondheid is een onderwerp dat vaak te smal wordt benaderd. Veel aandacht gaat uit naar specifieke levensfasen zoals de overgang, terwijl de uitdagingen waar vrouwen mee te maken krijgen veel breder zijn. Mentale, fysieke en hormonale factoren spelen een cruciale rol in het welzijn van vrouwen, hun prestaties op de werkvloer en hun duurzame inzetbaarheid. Vrouwengezondheid draait om drie kerngebieden die essentieel zijn om echt te begrijpen en te ondersteunen: Hoofd, Hart en Hormonen. Hieronder lichten we deze thema’s uitgebreid toe.
Hoofd: Mentale veerkracht en werkplezier
Mentale gezondheid vormt de basis van welzijn en functioneren, maar voor vrouwen wordt dit vaak bemoeilijkt door hormonale veranderingen die invloed hebben op energie, concentratie en werkplezier. Denk aan de uitdagingen van een menstruatiecyclus, zwangerschap, of de menopauze. Deze hormonale fluctuaties kunnen stress, verminderde focus en zelfs burn-outklachten veroorzaken.
Vrouwen ervaren daarnaast unieke mentale druk door maatschappelijke verwachtingen en de rolverdeling tussen werk en privé. Dit maakt het versterken van mentale veerkracht des te belangrijker. Door aandacht te besteden aan mentale gezondheid, kunnen organisaties niet alleen uitval voorkomen, maar vrouwen ondersteunen in het vinden van balans en het vergroten van hun werkplezier. Het bespreken van mentale gezondheid en het bieden van concrete tools kan bijdragen aan een productievere, veerkrachtigere en gelukkigere werkomgeving.
Hart: Gezondheid begint met bewustzijn
De gezondheid van vrouwen, en specifiek het vrouwenhart, blijft vaak onderbelicht. Cardioloog dr. Janneke Wittekoek benadrukt dat het vrouwenhart anders functioneert dan dat van mannen. Dit verschil wordt in de medische wereld en op de werkvloer regelmatig over het hoofd gezien, wat leidt tot gemiste diagnoses en preventieve kansen. Hartklachten bij vrouwen kunnen zich subtieler manifesteren, zoals vermoeidheid of vage pijnklachten, die vaak niet direct worden herkend als cardiovasculaire problemen.
Organisaties hebben de mogelijkheid om hierin een verschil te maken. Door bewustzijn te vergroten en praktische kennis te delen over genderspecifieke gezondheidsrisico’s, kunnen werkgevers een ondersteunende omgeving bieden. Dit betekent niet alleen het signaleren van klachten, maar ook het inzetten op preventie door middel van vitaliteitsprogramma’s. Gezondheid begint immers met kennis én actie.
Hormonen: De motor van dagelijks functioneren
Hormonen zijn de stille motor achter hoe vrouwen dagelijks functioneren. Van de puberteit tot de menopauze bepalen hormonale schommelingen niet alleen fysieke gezondheid, maar ook prestaties, samenwerking en welzijn. Toch worden deze processen vaak als ‘taboe’ bestempeld, waardoor ze nauwelijks bespreekbaar zijn op de werkvloer.
Dr. Dorenda van Dijken, expert in hormonale gezondheid en de menopauze, benadrukt dat hormonale schommelingen enorme impact kunnen hebben. Tijdens de menstruatiecyclus kunnen energie en concentratie wisselen, terwijl de menopauze gepaard gaat met symptomen zoals slaapproblemen en stemmingswisselingen. Het bespreekbaar maken van deze onderwerpen helpt niet alleen vrouwen, maar zorgt ook voor een inclusieve werkcultuur waarin iedereen zich gesteund voelt.
Organisaties die beleid ontwikkelen rond hormonale gezondheid laten zien dat ze de unieke behoeften van hun medewerkers serieus nemen. Dit kan variëren van flexibele werktijden tot training voor leidinggevenden over hoe ze deze onderwerpen respectvol kunnen bespreken. Het resultaat? Minder uitval, hogere betrokkenheid en een gezondere werkvloer.
Wat kun je als organisatie doen?
- Haal het taboe weg: Begin met een open dialoog over vrouwengezondheid binnen je organisatie.
- Investeer in kennis: Laat medewerkers leren over de verschillen tussen mannen en vrouwen op gebied van mentale, fysieke en hormonale gezondheid.
- Maak het strategisch: Veranker vrouwengezondheid in je duurzaamheids- en vitaliteitsbeleid.
Door deze stappen te zetten, kunnen organisaties bijdragen aan een inclusieve werkcultuur waarin vrouwengezondheid en het vrouwenhart strategische speerpunten zijn. Dit leidt niet alleen tot gezondere medewerkers, maar ook tot betere prestaties en hogere betrokkenheid binnen de organisatie.
Vrouwengezondheid is geen nicheonderwerp, maar een essentieel thema voor inclusieve en toekomstbestendige organisaties. Door aandacht te besteden aan mentale gezondheid, genderspecifieke gezondheidsrisico’s zoals het vrouwenhart en hormonale uitdagingen, kunnen bedrijven bijdragen aan het welzijn en de duurzame inzetbaarheid van hun medewerkers.
Meer weten over hoe jouw organisatie met Hoofd, Hart & Hormonen aan de slag kan? Download de factsheet en ontdek hoe je vrouwengezondheid structureel op de agenda zet.